Απλήρωτα χρέη του Δημοσίου, τα οποία μπορεί να φτάνουν έως και 3
δισ. ευρώ, αναγκάζουν το υπουργείο Οικονομικών να θεσπίσει νέο πακέτο
μέτρων μακράς διαρκείας.
Δέκα μήνες μετά την ψήφιση του μνημονίου, και ενώ έχουν
μεσολαβήσει τρεις αναθεωρήσεις, η ελληνική οικονομία βρίσκεται ακόμη
στο... σημείο μηδέν. Τα πακέτα μέτρων διαδέχονται το ένα το άλλο, χωρίς η
κυβέρνηση να μπορεί να κλείσει έστω και ένα από τα μεγάλα μέτωπα
(εργασιακό, ασφαλιστικό, κλειστά επαγγέλματα, εισπρακτικά μέτρα).
Το μέγεθος του προβλήματος αποκαλύπτεται στην έκθεση, που
συνέταξε η Επιτροπή για το συμβούλιο των υπουργών Οικονομικών του
Μαρτίου, όπου χρησιμοποιεί πιο σκληρή γλώσσα από αυτήν του αναθεωρημένου
μνημονίου που δόθηκε τις τελευταίες μέρες στη δημοσιότητα.
Αναφέρει ότι η κυβέρνηση χάνει και πάλι το στόχο των εσόδων από
τον πρώτο μήνα εκτέλεσης του προϋπολογισμού του 2011. Αποκαλύπτει
«τρύπα» 1,5 έως 3 δισ. ευρώ του 2010 (το ακριβές ποσό θα οριστικοποιηθεί
τον Μάρτιο), η οποία οφείλεται σε μια νέα γενιά από απλήρωτα χρέη
ταμείων, δήμων, νοσοκομείων και άλλων φορέων του ευρύτερου Δημοσίου που
ακόμη καταμετρώνται από την κυβέρνηση.
Εκτιμά, παράλληλα, ότι η Ελλάδα θα πληρώσει φέτος πιο πολλά από
όσα υπολογίζει για τόκους εξυπηρέτησης του χρέους, τη στιγμή που δίδεται
μάχη στο εξωτερικό για ευνοϊκή «επιμήκυνση» και το δικαίωμα επαναγοράς
των παλαιών ομολόγων σε χαμηλότερες τιμές.
Η έκθεση αποτυπώνει σε αριθμούς τα νέα μέτρα έως το 2015 και
ζητά να υπογραφούν από τους υπουργούς και την ελληνική πλευρά, ως
προϋπόθεση για την εκταμίευση της δόσης. Συμπληρώνει μια σειρά από
κείμενα του αναθεωρημένου μνημονίου που δόθηκαν προσφάτως στη
δημοσιότητα.
Σε όλα καταγράφεται το χωρίς τέλος «φούσκωμα» των μέτρων που
πρέπει να λάβει η Ελλάδα τα επόμενα χρόνια έως το 2015 τα οποία φτάνουν
περίπου τα 30 δισ. ευρώ:
*Παρά τα αλλεπάλληλα πακέτα μέτρων, το 2010 δεν έχει «κλείσει».
Παρατάθηκε για 1 μήνα έως το τέλος Μαρτίου το περιθώριο να ξεκαθαριστεί
το «κουβάρι» των οφειλών των φορέων του Δημοσίου, οι οποίες προσωρινά
υπολογίζονται από την Ε.Ε. μεταξύ 1,5 και 3 δισ. ευρώ. Κάθε απόκλιση
σημαίνει πρόσθετα μέτρα φέτος.
*Γι' αυτόν το λόγο η τρόικα ζήτησε να δίδεται κάθε μήνα το 1/14
των πιστώσεων του προϋπολογισμού (εκτός από δαπάνες για μισθούς,
συντάξεις και τόκους). Στόχος είναι να δημιουργηθεί μαξιλάρι αξίας 3
δισ. ευρώ περίπου που θα κριθεί τον Σεπτέμβριο αν θα διαγραφεί ή όχι.
*Επιπλέον, τον Μάιο θα θεσπιστούν με νόμο πρόσθετα μέτρα αξίας
1,741 δισ. ευρώ για φέτος, τα οποία ακόμη δεν έχουν ανακοινωθεί.
*Ο ίδιος νόμος, το «μεσοπρόθεσμο σχέδιο» θα περιλαμβάνει και το
πακέτο μέτρων αξίας 17,86 δισ. ευρώ για την τριετία 2012-2014. Το πακέτο
είναι δύσκολο, αφού τα πιο πολλά έσοδα αναζητώνται το 2012 (7,5 δισ.
ευρώ). Θα περιλαμβάνει αυξήσεις ΦΠΑ, αντικειμενικών αξιών, επιβολή φόρων
σε αυθαίρετα κ.λπ. που έχουν ήδη ανακοινωθεί, αλλά κυρίως ολική
αναδόμηση του Δημοσίου. Ανατρέπονται μισθοί, δομή υπηρεσιών,
περικόπτονται για χρόνια οι επενδυτικές δαπάνες, κόβονται επιδόματα
(κατά 500 εκατ. ευρώ μόνο αυτό της ανεργίας), προωθούνται διά νόμου
συγχωνεύσεις, λουκέτα και περικοπή προσωπικού στις ΔΕΚΟ και άλλους
φορείς του Δημοσίου. Γίνονται επίσης πιο αυστηροί οι κανόνες πρόσληψης.
Δεν θα αποκλείονται πλέον οι απολύσεις αν δεν ικανοποιείται ο κανόνας 1
πρόσληψη για κάθε 5 αποχωρήσεις, από τον οποίο δεν υπάρχουν πια
εξαιρέσεις ούτε για κρίσιμους τομείς, όπως της υγείας και της παιδείας.
*Για το 2015 προβλέπεται νέο πακέτο μέτρων αξίας 2,5-3 δισ.
ευρώ. Θα προσδιοριστεί αργότερα, αλλά θεωρείται σχεδόν βέβαιο ότι
απομακρύνει το ενδεχόμενο να «ξεπαγώσουν» έστω και τότε συντάξεις και
μισθοί.
*Επιπλέον όλων αυτών έρχονται τα 50 δισ. ευρώ αποκρατικοποιήσεων
και «αξιοποίησης» της περιουσίας του Δημοσίου στον βωμό του χρέους. Η
κυβέρνηση δεσμεύεται να βρει το ποσό, χωρίς όμως ορόσημο το 2015.
Υποχρεούται όμως να φέρει 15 δισ. ευρώ έως το 2013 αντί για 7 δισ. ευρώ
που είχε «τάξει» τον Δεκέμβριο (βλέπε ρεπορτάζ στην «Οικονομία»).
*Παράλληλα ανοίγει ξανά το μέτωπο του ασφαλιστικού, ακόμη και
για τις βασικές συντάξεις, αφού επανεξετάζεται η μεταρρύθμιση του 2010.
Το ίδιο ισχύει για το εργασιακό, για το οποίο θα κριθεί τον Ιούλιο αν θα
υπάρξουν νέες παρεμβάσεις. Εξάλλου, ανεπαρκείς κρίθηκαν οι έως τώρα
αλλαγές στην υγεία και στα κλειστά επαγγέλματα. Είναι χαρακτηριστικό ότι
μειώνεται στο 15% το περιθώριο κέρδους των φαρμακείων από το 2012,
έρχονται προεδρικά διατάγματα για την άρση περιορισμών και κλαδικές
παρεμβάσεις σε τουρισμό, εμπόριο.
Τέλος, δεν φαίνεται στον ορίζοντα: το 2012 θα οριοθετηθούν τα
μέτρα του 2016, έναν χρόνο μετά αυτά του 2017 κ.λπ. έως ότου η χώρα να
βγει από το μακρύ τούνελ του μνημονίου.
